IB English A alanında Internal Assessment (IA) dendiğinde çoğu öğrenci aynı şeyi hissediyor: Süre az, beklenti yüksek, ne istendiği tam net değil. Özellikle Türkiye’de yoğun okul programı, danışman görüşmeleri, üniversite başvuruları ve diğer IAlar bir araya gelince, IA gözünüzde büyüyen bir dağ gibi durabiliyor.
Bu yazı o dağı parçalara ayırmak için var. IB English A’de IA aslında büyük oranda Individual Oral (IO) üzerinden yürüyor, HL öğrencileri için bir de HL Essay, bunun dışında Paper 1 ve Paper 2 gibi External Assessment sınavları ve Grade Boundary gerçeği var.
Burada amaç; IA sürecini adım adım sadeleştirmek, not kaybına yol açan yaygın hataları göstermek ve sonunda kendi çalışmanıza uyarlayabileceğiniz 20 özgün IA research question örneği sunmak.
IB English A: Language and Literature için Internal Assessment, temelde Individual Oral üzerinden değerlendirilen tek büyük iç değerlendirme parçası gibi düşünebilirsiniz.
Hem SL hem HL öğrencileri için IO süresi toplam 15 dakikadır. Öğrenci 10 dakika boyunca hazırladığı konuşmayı sunar, ardından 5 dakika teacher discussion olur. Tüm süreç öğretmenle bire bir gerçekleşir ve kayıt altına alınır, okul bu kayıtları IB’ye yollar.
IA’de mutlaka iki metinle çalışırsınız. Bunlardan en az biri literary text olmalıdır; örneğin novel, short story collection, poetry collection veya drama. Diğer metin literary ya da non literary text olabilir; article, opinion column, political speech, advertisement gibi. Bu iki metni ortak bir global issue etrafında birleştirmeniz beklenir.
SL ve HL için temel IO yapısı aynıdır, ama HL öğrencilerinin çevirim, ayrıntı ve kavramsal derinlik beklentisi daha yüksektir. Genel puanlama A, B, C, D kriterleri üzerinden gider ve bu notlar daha sonra External Assessment sonuçlarınızla birleşerek final grade’inize yansır. Grade Boundary detaylarını birazdan açacağız, ama şimdilik, iyi bir IO performansının toplam not içinde hissedilir bir etkisi olduğunu bilmeniz yeterli.
IO’nun formatı oldukça net:
Önce 10 dakikalık monolog kısmı gelir. Siz, seçtiğiniz global issue’yu kısa bir girişle tanımlar, sonra seçtiğiniz iki extract üzerinden, metinlerin bu global issue’yu nasıl gösterdiğini analiz ederek anlatırsınız. Karşılaştırma, konuşmanın içinde doğal şekilde yer alır, ayrı bir “comparison” bölümü olmak zorunda değildir.
Ardından yaklaşık 5 dakika teacher discussion başlar. Öğretmen, anlattıklarınızı açan, bazen de zorlayan sorular sorar. Bu bölümde hem metin bilginiz hem de esnek düşünme beceriniz değerlendirilir.
Tüm IO, tek oturumda kayda alınır ve bu kayıt, öğretmenin verdiği notla birlikte IB’ye gider. Bu da işi “küçük bir sınıf içi sunum” seviyesinden çok daha ciddiye almanız gerektiği anlamına gelir.
IO için iki farklı text kullanmak zorundasınız. Kurallar kısaca şöyle:
Kısaca türlere bakalım:
Global issue, dünya çapında etkisi olan, birden fazla toplumu ilgilendiren ve IB’nin tanımına göre açıkça “global” boyutu olan bir konudur. Örnek olarak: identity, gender, power, migration, human rights, social inequality, technology, environment gibi alanlar sık kullanılır.
Metin seçerken mutlaka okulunuzun syllabus listesini kontrol edin; IO için genellikle sınıfta işlenen eserlerden seçmek zorundasınız.
IO şu dört kriterle değerlendirilir:
Genel olarak, yüzeysel özet A ve B’yi, dağınık yapı C’yi, zayıf İngilizce D’yi düşürür.
Türkiye’de IB öğrencileri aynı anda Extended Essay, TOK Essay, farklı derslerin IA’leri ve üniversite süreçleriyle uğraşıyor. Bu yüzden IO çalışmasını “son gece hazırlanacak bir sunum” gibi görmek, notu direkt riske atmak anlamına gelir.
Aşağıdaki adımları küçük bloklar halinde uygularsanız, tempo daha yönetilebilir hale gelir.
Kabaca bir zaman çizelgesi şu şekilde olabilir:
Bu süreci diğer yüklerle çakıştırmamak için Extended Essay checkpoint’lerinizi ve diğer IA deadlinelarını takvime birlikte yazmak işe yarar. Böylece IO’yu ertelemeden, her hafta küçük ama net bir adım atabilirsiniz.
Başarılı bir IO genelde üç ortak noktaya sahip olur:
Örneğin, George Orwell, Margaret Atwood, Chinua Achebe gibi yazarların romanları power, social inequality ya da human rights gibi sorunları ele alırken ciddi anlatım teknikleri sunar. Poetry tarafında Sylvia Plath, Langston Hughes ya da Seamus Heaney gibi şairler identity, belonging ve memory üzerinden yoğun imagery kullanır.
En önemli adım, bu fikirleri erken dönemde öğretmeninizle paylaşmanızdır; böylece syllabus dışı bir eser ya da çok zayıf bir global issue seçme riskini azaltırsınız.
Thesis cümlen, global issue, iki metin ve comparative bakışı tek cümlede birleştiren net bir ifade olmalıdır.
Örneğin:
“In George Orwell’s ‘1984’ and the political speech by X, the global issue of state surveillance is presented through dark imagery and a fearful narrative voice that portray citizens as constantly watched and controlled.”
Genel yapı basit kalabilir:
Signposting (örneğin “Firstly”, “In contrast”, “On the other hand”), clear topic sentence ve linking words, Criterion C için ciddi avantaj sağlar.
Summary yapmak, “what happens” kısmına odaklanmaktır; analysis ise “how and why” sorularını cevaplar.
Kullanabileceğiniz temel kavramlardan bazıları: imagery, symbolism, narrative voice, point of view, setting, tone, characterization, structure.
Örneğin:
Bu tür cümleler, Criterion B’de beklenen analysis and evaluation boyutuna çok yakındır.
IO’nun son haftasında sadece “metin okumak” değil, gerçek prova yapmak gerekir. Evde kendi kendinize ses kaydı alıp süre tutmanız büyük fark yaratır.
Bazı pratik ipuçları:
Kameraya ya da duvara konuşmak yerine, gerçek IO’da öğretmenin göz hizasına bakmaya alışmanız da rahatlamanızı sağlar.
Güçlü bir research question: kısa, odaklı, metinleri açıkça belirten ve global issue ile net bağ kuran bir soru olur.
“How is injustice shown?” gibi çok genel sorular, hem thesis yazmayı hem de IO yapısını zorlaştırır. Bunun yerine, belirli bir global issue ve belirli bir literary feature eklemek, konuşmanızı daha derli toplu yapar.
Aşağıdaki sorular, farklı türler ve global issue alanları için esnek örneklerdir:
Bu soruları birebir kopyalamak yerine, kendi text listenize ve seçtiğiniz global issue’ya göre uyarlamanız gerekir.
IB English A’de final grade, Internal Assessment ve External Assessment bileşenlerinin birleşimiyle ortaya çıkar. IO, Internal Assessment tarafının en önemli parçasıdır; Paper 1 ve Paper 2 gibi yazılı sınavlar ise External Assessment kısmını oluşturur.
Genel çerçevede IO, final notunuzun yaklaşık dörtte biri civarında etkiye sahip kabul edilir. Yani sadece final exam değil, yıl içinde yaptığınız IO performansı da diploma sonucunu doğrudan etkiler.
HL öğrencileri için HL Essay, tek bir metin üzerine yazılı, uzun ve research temelli bir analizdir. Burada close reading, argumentation ve akademik yazı becerileri öne çıkar.
Individual Oral ise iki text, bir global issue ve sözlü anlatım becerisini bir araya getirir. Aslında HL Essay için geliştirdiğiniz close reading ve argumentation alışkanlıkları, IO’da da aynı oranda işinize yarar. Bu iki çalışmayı paralel planlamak, hem zamanı korur hem de metinlere olan hâkimiyetinizi güçlendirir.
Grade Boundary, belirli bir yıl için her grade (1–7) seviyesini belirleyen puan aralıklarıdır. May 2025 verilerine baktığımızda, IO’da yüksek bir skorun, toplam 6 ile 7 arasında gidip gelen pek çok öğrenci için belirleyici olabildiğini görüyoruz.
Özellikle 4–5 ve 6–7 sınırında olan öğrenciler için, güçlü bir IA performansı, final grade’i bir üst seviyeye taşıyabilir. Bu yüzden IO’yu “küçük bir sözlü” olarak görmek yerine, Grade Boundary çizgilerini etkileyen ciddi bir bileşen gibi düşünmek daha sağlıklı olacaktır.
Özetle, başarılı bir IB English A Internal Assessment için iyi seçilmiş metinler, net tanımlanmış bir global issue, odaklı bir research question, açık bir thesis ve literary features üzerinden giden derin analiz gerekir. Buna düzenli prova ve zaman yönetimini eklediğinizde, IO gözünüzdeki korkutucu sınav olmaktan çıkar.
Kendi öğretmeninizle erken dönemde fikir paylaşmanız, resmi IB subject guide’ı dikkatle okumanız ve akademik beklentileri netleştirmeniz, süreci çok daha kontrollü hale getirir. Bu yazıdaki 20 araştırma sorusunu doğrudan kopyalamak yerine, kendi metinlerinize göre uyarlayıp, academic integrity kurallarına dikkat ettiğiniz sürece, IA’niz hem özgün hem de güçlü bir çalışma olabilir.
Bir ormanın kesilmesine “evet” ya da “hayır” demek kolay görünebilir, ama IB Environmental Systems and Societies (ESS) içinde önemli olan kararın kendisi değil, neden o
Bir nehri kirleten fabrikanın bacası sadece duman mı çıkarır, yoksa görünmeyen bir fatura da mı üretir? IB ESS’de environmental economics, tam olarak bu görünmeyen faturayı
Bir nehre atılan atık, bir gecede balıkları öldürebilir, ama o atığın durması çoğu zaman aylar, hatta yıllar alır. Çünkü çevre sorunları sadece “bilim” sorusu değil,
Şehirde yürürken burnuna egzoz kokusu geliyor, ufuk çizgisi gri bir perdeyle kapanıyor, bazen de gözlerin yanıyor; bunların hepsi urban air pollution dediğimiz konunun günlük hayattaki
Şehir dediğimiz yer, sadece binalar ve yollardan ibaret değil, büyük bir canlı organizma gibi sürekli besleniyor, büyüyor, ısınıyor, kirleniyor, bazen de kendini onarmaya çalışıyor. IB
IB ESS Topic 8.1 Human populations, insan nüfusunun nasıl değiştiğini, bu değişimin nedenlerini ve çevre üzerindeki etkilerini net bir sistem mantığıyla açıklar. Nüfusu bir “depo”
Bir gün marketten eve dönüyorsun, mutfak tezgahına koyduğun paketli ürünlerin çoğu, aslında üründen çok ambalaj gibi görünüyor. Üstüne bir de dolabın arkasında unutulan yoğurt, birkaç
Evde ışığı açtığında, kışın kombiyi çalıştırdığında ya da otobüse bindiğinde aslında aynı soruyla karşılaşıyorsun, bu enerjiyi hangi kaynaktan üretiyoruz ve bunun bedelini kim ödüyor? IB
Bir musluğu açtığında akan su, markette aldığın ekmek, kışın ısınmak için yaktığın yakıt, hatta telefonunun içindeki metal parçalar; hepsi natural resources (doğal kaynaklar) denen büyük
Gökyüzüne baktığında tek bir “hava” var gibi görünür, ama aslında atmosfer kat kat bir yapı gibidir ve her katın görevi farklıdır. IB Environmental Systems and